“Son Yörük” Kitabının Tanıtımı ve Yazarı Osman Şahin — (I)
•
Giriş
Yörüklerin türkülerinde nasıl ki doğa ile insan ayrılmaz bir bütünse, Osman Şahin’in satırlarında da tarih, coğrafya ve kültür birbirine karışır, sonra bir bütünlük halinde okuyucuya yansır.
Onun edebiyatı, kurmaca değil; tanıklık, belgeleme ve hafıza inşasıdır. Onun dili, yalın olduğu kadar şiirseldir; gerçeği aktarırken aynı zamanda büyülü bir atmosfer oluşturur.
Eser, bu anlamda Yaşar Kemal’in Çukurova destanlarını andıran bir geniş yelpaze izleri taşısa da daha çok Yörüklerin konar göçerlik kültürüne odaklanarak özgün bir yere oturmaktadır.
•
Edebi Kişiliği
Son Yörük; (Şahin, 2002), bu ismi duyduğunuzda içinize çektiğiniz havada Torosların kekik kokusunu, kulaklarınızda yaylaların dingin sessizliğini hissedersiniz. İşte bu duyguyu kâğıda dökebilen, bir kültüre kelimelerle soluk aldırabilen yazardır Osman Şahin.
O, Son Yörük’te anlattığı toprakların evladıdır. Bir Yörük olmanın, doğayla iç içe yaşamanın ne demek olduğunu bizzat yaşamış, bu birikimi Son Yörük ile ölümsüzleştirmiştir.
Kalemi, Yörüklerin bilgeliğini, antik yörelerin gizemini ve doğanın çıplak gerçekliğini yalın ama derin, şiirsel bir dille anlatır. Bu eşsiz üslup, eserlerini sınırların ötesine taşımış; İsveççeden Fransızcaya, birçok dile çevrilmesini sağlamıştır.
Osman Şahin, Türk edebiyatının ve sinemasının köklü çınarlarından biridir. Sait Faik’ten Yunus Nadi’ye uzanan ödülleri, onun hikâye anlatıcılığındaki ustalığının en somut göstergesidir. Öykülerinden yirmiden fazlasının sinemaya uyarlanması, ona yurt içinde ve dışında onlarca ödül kazandırmış; görsel dilde de ne kadar güçlü bir anlatıcı olduğunu kanıtlamıştır. Antalya Altın Portakal’ın “Yaşam Boyu Onur Ödülü” ise bu uzun yolculuğun bir taçlanışıdır.
1938’de (resmî kayıtlarda 1940) Mersin’in Alayköy’ünde dünyaya gelen Osman Şahin, çocukluğunu doğayla iç içe bir köy yaşamında geçirdi. İlkokulu köyünde, ortaöğrenimini Diyarbakır-Dicle Köy Enstitüsü’nde tamamladı. Siverek’in köylerinde öğretmenlik yaptıktan sonra Gazi Eğitim Enstitüsü’nden mezun oldu. Malatya, İzmit ve İstanbul liselerinde yıllarca beden eğitimi öğretmenliği yaptı. 12 Eylül döneminde Trabzon’un Arsin ilçesine sürgün edildi ve zorunlu olarak emekliye ayrıldı.
Edebiyat yolculuğunda 11 öykü, 3 roman, 3 senaryo ve 2 inceleme-araştırma kitabı yayımladı. “Kırmızı Yel” ile 1970 TRT Öykü Büyük Ödülü’nü, “Ağız İçinde Dil Gibi” ile 1980 Nevzat Üstün Öykü Ödülü’nü, “Selam Ateşleri” ile 1992 Ömer Seyfettin ve 1993 Sait Faik Hikâye Ödüllerini kazandı. 1997’de 9. Uluslararası Ankara Film Festivali’nde Türk sinemasına katkılarından ötürü “Aziz Nesin Emek Ödülü”ne layık görüldü.
Eserleri Türkiye’de olduğu gibi dünyada da yankı uyandırdı. Kırmızı Yel 1984’te İsveç’te Den Röde Winden adıyla yayımlandı. Çeşitli öyküleri Almanca, Lehçe, Macarca ve Fransızcaya çevrildi. “Yaşar Kemal Bir Çukurova’dır” başlıklı röportajı ABD’de, Ali Akay ve M. Şehmuz Güzel’in hazırladığı “Yaşar Kemal ve Osman Şahin’in Yapıtlarında Ölüm İmgeleri ve Düşler” adlı inceleme ise Fransa’da yayımlandı.
Bugüne kadar 21 öyküsü beyazperdeye aktarıldı; bunların çoğunun senaryosunu kendisi yazdı. Bu filmler, ulusal ve uluslararası festivallerde Türk sinemasına 26’dan fazla ödül kazandırdı.
Yazarın bütün bu yönleriyle Son Yörük adlı kitabına bakarsak, bunun yalnızca Yörük kültürünü anlatan değil; aynı zamanda edebiyatımızda derin izler bırakacak ölümsüz bir eser olduğunu görürüz.
Kitabı elinize alıp okumaya başladığınızda Osman Şahin’in hayatı, kültürüne duyduğu sevgi ve sanatına olan bağlılığı ayrıca görülecektir.
O, gerçek bir yörük kültür elçisi; bu kitap ise onun en gür sesidir.
•
Son Cümlelerde Saklı Dostluk
Onunla yaptığım sohbetler, bana armağan ettiği imzalı kitaplar ve aramızdaki haberleşmeler, bu satırların ilhamını besleyen en değerli hatıralarım olmuştur.
Ve dostluğumuzun bir nişanesi olarak, onun bu güçlü eseri hakkında Mersinlileri bilgilendirmeyi kendime bir görev biliyorum...
•
Sonraki Yazı:
PAZARTESİ-PERŞEMBE BULUŞMALARI—35 |15 Eylül 2025|
“Son Yörük” Kitabının İçeriği: Zamanın, Dağın ve İnsanlığın Tanıklığında Bir Eser —(II)
Kaynakça
Şahin, O. (2002). Son Yörük (Genişletilmiş 3. b.). Berfin Yayınları: 119, Araştırma-İnceleme Dizisi: 48.